Kapalı Depolarda Rezerv Miktarı Hesaplamada LiDAR Kullanımı

. Giriş

Kapalı depolarda (örneğin kömür, çimento, hububat, gübre, maden cevheri gibi malzemelerin depolandığı alanlarda) rezerv miktarının doğru bir şekilde hesaplanması, üretim planlaması, stok yönetimi ve mali analizler açısından büyük önem taşır. Bu tür hesaplamalarda geleneksel yöntemler çoğu zaman yetersiz kalmakta veya zaman, maliyet ve güvenlik açısından dezavantajlar yaratmaktadır. LiDAR (Light Detection and Ranging) teknolojisi, bu tür hesaplamalarda yüksek hassasiyet, hız ve güvenlik avantajı sunar.

2. LiDAR Teknolojisinin Kullanım Süreci

2.1. Ekipman Seçimi

Kapalı alanlar için genellikle el tipi (CHC RS10, GeoSLAM ZEB Revo, Leica BLK2GO) ya da tripod tabanlı lazer tarayıcılar (Leica RTC360, Faro Focus) tercih edilir. Bu cihazlar, malzeme yığınlarının 3D modelini oluşturarak hacim hesabına zemin hazırlar.

2.2. Veri Toplama

Tarama işlemi sırasında LiDAR cihazı, kapalı depo içinde belirli rotalar boyunca gezdirilir veya sabit noktalardan döner tarama yapar. Yüz binlerce nokta içeren nokta bulutu datası (point cloud) elde edilir.

2.3. Veri İşleme ve Hacim Hesabı

Toplanan nokta bulutu verisi, özel yazılımlar aracılığıyla işlenir. Önce gürültü temizleme, hizalama ve birleştirme işlemleri yapılır. Sonrasında hacim analizi yapılır.

3. Kullanılan Yazılımlar

- Leica Cyclone- Trimble RealWorks- Faro Scene- CloudCompare- Autodesk ReCap- 3DReshaper- TopoDOT- PointCab- GeoSLAM Connect

4. Elde Edilen Çıktılar

- Depolanan malzemenin hacim değeri (m³)- Malzemenin yoğunluk bilgisiyle çarpılarak rezerv miktarı (ton)- 3D nokta bulutu (.LAS, .PLY, .E57)- Mesh model (.OBJ, .STL)- Kesit analizleri (2D plan ve profil çizimleri)- CAD formatında DXF çıktı- PDF raporlar ve hacim analiz tabloları

5. Örnek

Antalya’da yer alan bir çimento fabrikasının kapalı deposunda, CHC RS10 el tipi LiDARı ile detaylı tarama yapılır. Yaklaşık 1.5 saat süren ölçüm sonrası elde edilen nokta bulutu, Leica Cyclone ve CloudCompare ile işlenir. Mesh yüzey modeli oluşturulur ve bu model ile zemin arasında kalan hacim hesaplanır. Çimento yoğunluğu (yaklaşık 1.44 ton/m³) kullanılarak toplam rezerv miktarı hesaplanır: Örneğin hacim 3,500 m³ ise, rezerv: 3,500 x 1.44 = 5,040 ton olarak raporlanır. Bu çıktı, fabrikanın ERP sistemine entegre edilerek otomatik stok güncellemesi yapılır.

6. Sonuç

Kapalı depolarda LiDAR teknolojisi ile rezerv hesaplaması, hassasiyet, hız, güvenlik ve otomasyon açısından büyük avantajlar sağlar. Özellikle Sanal Harita Mühendislik gibi uzman firmaların sunduğu bu hizmetler, endüstriyel tesislerde veri odaklı karar alma süreçlerini destekler.